Udar mózgu jest bardzo powszechnym schorzeniem oraz jednym z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności. Udar zaraz po chorobach układu krążenia oraz nowotworów, niechlubnie zajmuje trzecie miejsce wśród przyczyn zgonów.
Ma miejsce, kiedy jakaś część mózgu obumiera na skutek niedokrwienia. Kiedy jakieś naczynie krwionośne pęka lub zostaje zablokowane przez skrzep, do mózgu nie dociera odpowiednia ilość krwi, przez co komórki nerwowe nie mają wystarczającej ilości tlenu.
Typ udarów:
• niedokrwienny - (stanowi ok.80% przypadków) wynika ze zwężenia lub zamknięcia światła naczyń doprowadzających krew do mózgu,
• krwotoczny - jest spowodowany pęknięciem naczynia mózgowego oraz wynaczynieniem krwi w obrębie mózgu. Jest powikłaniem choroby nadciśnieniowej.
Ryzyko wystąpienia udaru wzrasta wraz z wiekiem zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Jednak wśród osób starszych częstsze występowanie udaru mózgu obserwuje się u kobiet.
Komórki mózgu są bardzo wrażliwe na brak tlenu i zaczynają umierać już po czterech minutach od wystąpienia udaru. Dlatego pomoc trzeba wezwać szybko – w pierwszej chwili od zaobserwowania objawów.
• Nagły, bardzo silny ból głowy,
• Nagłe osłabienie, silne zmęczenie,
• Asymetria twarzy – niedowład lub porażenie jednej strony twarzy (opadanie kącika ust i oka),
• Utrata siły lub kontroli nad kończynami (bezwładna ręka lub noga) zazwyczaj po jednej stronie ciała,
• Bełkotliwa, niezrozumiała mowa,
• Zaburzenia widzenia,
• Zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów,
• Utrata przytomności lub świadomości,
• Drętwienie kończyn,
• Wymioty.
Pierwsza pomoc w udarze jest bardzo ważna. Liczy się każda minuta, która potem może mieć duże znaczenie jeśli chodzi o powrót do sprawności. Absolutnie nie wolno czekać na to, jak rozwinie się sytuacja. Tylko dzięki interwencji i natychmiastowym wdrożeniu leczenia można uniknąć śmierci lub trwałych powikłań udarowych.
Wielu chorych kwalifikuje się do leczenia które może odwrócić lub znacznie ograniczyć skutki udaru. Wszystko pod warunkiem, że leczenie zostanie zastosowane nie później niż 3 godziny od początku udaru.